czwartek, 10 października 2024

Nietoperze w Polsce.


 

 

Niedaleko Krakowa możemy zwiedzić najmniejszy park narodowy w Polsce. Ojcowski Park Narodowy, o nim mowa, według mnie jest miejscem z ciekawie wyrzeźbionymi wapieniami przez wody podziemne. Tutaj mamy prawie 700 jaskiń, a w całym dorzeczu Prądnika 757 w skalistej odmianie wapienia jurajskiego. Najdłuższą jaskinią w Parku jest Jaskinia Łokietka-320 metrów w masywie Góry Chełmowej. Inne jaskinie to –Jaskinia Ciemna, Jaskinia Zbójecka, Jama Ani, Jaskinia Okopy Wielka Dolna, Jaskinia Sąspowska.

Tutaj możemy w takiej ilości zobaczyć nietoperze-jego sylwetka umieszczona jest w godle parku. W Polsce żyjących nietoperzy jest dwadzieścia sześć gatunków, a na terenie parku mamy 21 gatunków, w tym zimujących 19. Najliczniejszym gatunkiem jest podkowiec mały. Najwięcej zimuje  w jaskini Ciemnej.

Niedaleko można podjechać do Pieskowej Skały i zwiedzić zamek oraz zadbany ogród. Miejsce …piękne...

 

środa, 9 października 2024

32 piętro -czemu nie.


 


    Będąc w Trójmieście w Gdańsku Oliwie jest miejsce, gdzie można z góry podziwiać Zatokę Gdańską pijąc smaczną kawę. To Olivia Star, wjeżdżając na 32 piętro możemy zamówić jedzenie i  podziwiać z góry Archikatedrę Oliwską, Park Oliwski,Trójmiejski Park Krajobrazowy, Klif Orłowski czy Polsat Plus Arenę.  Czas można spędzić w gronie znajomych w takich okolicznościach przyrody. Czyż nie pięknie?

wtorek, 24 września 2024

Synagoga Remuh w Krakowie.

 





    Na Kazimierz można spacerkiem przejść się od Sukiennic ulicą Starowiślną. Tam możecie zwiedzić drugą z kolei najstarszą na Kazimierzu Synagogę Remuh. Ufundował ją w 1553 roku Izrael Ben Józef, wnuk Mojżesza Auerbacha z Regensburga a ojciec Mojżesza Isserlesa/ Remuh/, który wtedy sprawował urząd głównego krakowskiego rabina. Tę Bożnicę w 16 wieku nazwano Nową, żeby odróżnić ją od istniejącej –Starej Synagogi. Bożnica Remuh była modlitewnią o charakterze prywatnym, wzniesiona na potrzeby rabina i jego rodziny, o czym świadczy jej niewielki rozmiar. Synagogę po jej zbudowaniu w 1557 roku zniszczył pożar i dzięki pozwoleniu króla Zygmunta Augusta udało się ją szybko odbudować. Krakowski architekt Stanisław Baranek zajął się odbudową, ale jej dzisiejszy kształt zawdzięcza gruntowej modernizacji w 19 wieku. Przebudowano sklepienie synagogi z drewnianego na murowany, półkoliste wschodnie i zachodnie okna, salę modlitw dla kobiet tzw babiniec oraz dostawiono przybudówkę przy ścianie północnej. Renowacji synagogi było jeszcze kilka, nawet w ostatnich latach.

Do Synagogi Remuh dojdziemy z ulicy Szerokiej dostrzegając najpierw płaskorzeźbioną bramę z hebrajskim napisem -Synagoga Nowa błogosławionej pamięci rabina Remuh. We wnętrzu synagogi zobaczycie  zawsze palącą się lampkę tzw. ner tamid-wieczne światło, pośrodku tradycyjna bima, już nie oryginalna, gdyż zniszczona została w trakcie II wojny światowej. Tutaj w tym czasie był składzik na impregnowane worki na zwłoki i sprzęt straży pożarnej. Dwuskrzydłowe drzwi bimy pochodzą z innej, podkrakowskiej synagogi z 18 wieku. Na jednej ze ścian umieszczono marmurową tablicę, na której umieszczono imiona zmarłych członków kongregacji. Wmontowano w niej światełka, które są podświetlane podczas modlitw za zmarłych.

Tora przechowywana jest w renesansowym aron hakodesz- szafie ołtarzowej.Po prawej stronie wmurowano tablicę upamiętniającą miejsce, gdzie zwykł się modlić słynny rabin Remuh/ Mojżesz Isserles/. Pod tablicą jest krzesło, na którym nie można usiąść. Jest ono zarezerwowane dla wielkiego Remuh, którego duch ma w tajemniczy sposób nawiedzać bożnicę podczas szabatowych modłów zajmując właśnie miejsce na tym krześle.

Wchodząc do Synagogi mogłam zobaczyć i usłyszeć, z  babińca, modlących się żydowskich mężczyzn, którzy później udali się na cmentarz do rabina Remuh. W świątyni na ścianie zachodniej nad arkadami łączącymi główną salę i babiniec przedstawiono Ścianę Płaczu, grób biblijnej Racheli oraz Arkę Noego.

Synagoga Remuh jest czynną bożnicą, w niej modlą się krakowscy i przyjezdni Żydzi. W 1969 roku wizytę w niej złożył ówczesny kardynał Karol Wojtyła.

Kim był rabin Mojżesz Isserles? Był on filozofem, talmudystą, rektorem krakowskiej jesziwy i według legend uchodził za cudotwórcę. Skrót tytułu rabbi Mosze Isserles  dała nazwę dzisiejszej synagogi-Remuh. Jego postać jest ważna w świecie judaizmu. Został pochowany przy synagodze na starym cmentarzu, jego grób jest miejscem pielgrzymek wierzących Żydów z całego świata.

Zwiedzać synagogę Remuh można oprócz soboty/ szabat/ i świąt żydowskich od 9-18.00. nie trzeba rezerwować wcześniej biletu. Mężczyźni muszą mieć nakrycie głowy-jarmułkę można wypożyczać na miejscu bez opłat. Będąc na Kazimierzu warto wstąpić do niej i na cmentarz Remuh.

Zamek Pieskowa Skała, Janosik, a wszystko w Ojcowskim Parku Narodowym.

 





    Jak zrobicie sobie wycieczkę do Krakowa- to ponad godzinę drogi z Krakowa możecie zwiedzić piękny zamek z historią filmową- tutaj aktorka Anna Dymna pląsała w ogrodzie w Pieskowej Skale. Film kultowy, który wszyscy oglądali, bo o Janosiku tutaj mowa.

Ogród w stylu francuskim, z geometrycznymi kształtami roślinności niczym Wersal, tylko w mniejszej skali.

Historia zamku, położonego w Dolinie Prądnika na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, znana jest od 1315 roku, kiedy w dokumencie wydanym przez Władysława Łokietka jest wzmianka o Peskenstein. Nazwa prawdopodobnie pochodzi od imienia pierwszego właściciela Piotra, w średniowieczu zdrobniale mówiono Peszek. Kazimierz III Wielki w XIV wieku wybudował w tym miejscu zamek, jako element obronny łańcucha Orlich Gniazd. Była tu część dolna i górna/ które obecnie nie istnieje na skale zwanej Dorotką/.

W latach 1377-1608 była to siedziba rodu Szafrańców, Piotr Szafraniec był wojewodą krakowskim. Niektórzy przedstawiciele rodu, później trudnili się zbójectwem i to był punkt wypadowy do napadów na kupców przejeżdżających przez Dolinę Prądnika, która była traktem Kraków-Śląsk. Skończyło się to źle dla Krzysztofa Szafrańca/ prawnuk pierwszego właściciela/, którego ścięto na Wawelu w 1484 roku.

Wiek piętnasty to renesansowa rezydencja. Ostatnim prywatnym właścicielem jest Serafin Chmurski, jednak z powodu zadłużenia w 1902 roku zamek trafia na licytację. Adolf Dygasiński zwraca się na łamach Kuriera Warszawskiego z prośbą o ratowanie zamku i tak powstaje Towarzystwo Akcyjne Pieskowa Skała, które za kwotę 60 tysięcy rubli wykupiło zamek. Czas drugiej wojny światowej to miejsce dla dzieci, głównie z kresów wschodnich –sierociniec.

Lista filmów, które były tutaj kręcone jest długa- Stawka większa niż życie, Pierścień i róża, Ogniem i mieczem, Pan Włodyjowski, Nie kłam kochanie.

Mnie to miejsce, odkąd je zobaczyłam dwadzieścia lat temu ciągle urzeka.